Film | Muzyka | Pasje

DESTROYER
OFF Camera 2019
reż. Karyn Kusama

moja ocena: 4/10

To niby taki posępny thriller o odrobinę skandynawskiej proweniencji, w którym bardziej niż bieżące śledztwo liczą się stare grzechy z przeszłości, które – jak wiadomo – mają długie cienie i z którymi rozliczyć musi się główna bohaterka, by jakoś tam pogodzić się z własnym życiem. To upadła policjantka o sponiewieranej przez charakteryzację twarzy Nicole Kidman. Nie dość, że musi ona skutecznie wystawić rachunek krzywd dawnym ziomkom z przestępczego świata (działała bowiem pod przykrywką, co nie zakończyło się happy endem i triumfem sprawiedliwości), to jeszcze boryka się z dużo bardziej teraźniejszymi problemami rodzinnymi, które generuje jej zbuntowana, nastoletnia córka. W tej wielowątkowej fabule nie zagrało ze sobą tyle rzeczy, że “Destroyer” staje się filmem kuriozalnie śmiesznym (a ma być całkowicie poważnym, lekko nawet feminizującym kinem gatunkowym). Postacie wyglądają, jakby wspólnie napisali je Danielle Steel i Harlan Coben na kacu po konkretnej imprezie. Fabuła chciałaby rozsadzać schemat mrocznego kryminału psychologiczną głębią i podskórnymi emocjami, targającymi bohaterami, ale jest po prostu rozkosznie wręcz komiczna, więc ciężko traktować ją serio. “Destroyer” może jedynie stanowić perwersyjną fantazję, jak być może faktycznie wyglądałaby Nicole Kidman, gdyby tak często nie odwiedzała chirurgów plastycznych i magików od medycyny estetycznej. Cóż, zawsze coś.

VOX LUX
polska premiera: 26.04.2019
reż. Brady Corbet

moja ocena: 6.5/10

Dla wielu “Vox Lux” okaże się sporym rozczarowaniem. Obiecuje bowiem dramatyczne fajerwerki, których ostatecznie spektakularnie nie dostarcza, pozostając przy tym ciągle kinem szaleńczo wystawnym inscenizacyjnie. Buduje historię na rwącym potoku słów, więc aż prosi się o oskarżenie o nadmierną teatralizację formy. Jako całość wyłania się jednak z tego filmu zaczepna, prowokacyjna ocena współczesnej popkultury. Z jednej strony desperacko pragnąca autentyczności, kryjącej się choćby w buncie, z drugiej – nieznośnie zamknięta w zdefiniowanych konwenansach, scenicznej sztampie, zużytych, muzycznych kliszach. Historia Celeste (Raffey Cassidy, Natalie Portman) obrazuje to dobitnie. Jej kariera wyrosła z prawdziwej tragedii, dlatego na zawsze naznaczył ją ból fizyczny i cierpienie duszy. Okazały się one budulcem osobistego sukcesu wiecznie zgorzkniałej i egzaltowanej artystki. Nie podążyła ona jednak drogą kontestacji, wyrwania własnej sztuki ze szponów showbiznesowych banałów, ale się im poddała, całą swoją pozą udając coś zgoła przeciwnego. Dlatego właśnie jej finałowy performance, na który czeka się z dużą niecierpliwością, tak okrutnie się kłóci z obrazem nihilistycznej Celeste, który Brady Corbet budował całym tym filmem. To dzieło narracyjnie i dramaturgicznie popieprzone i nieskładne, ale dzięki temu właśnie pasuje jak ulał do współczesnej popkultury, stanowiąc przewrotny i diaboliczny do niej przypis. “Vox Lux” to film z premedytacją schizofreniczny, bo spotyka się w nim kreująca gęstą atmosferę i szczery, podskórny niepokój ścieżka dźwiękowa niedawno zmarłego geniusza Scotta Walkera oraz pospolity pop Sii. Z pozornie łagodnej, mainstreamowej narracji, nieśmiało przebija się również drzemiący w niej ekspresjonizm formalny, wyrachowany, częściowo spełniony, wizjonerski eksperyment. Corbetowi zdecydowanie bliżej do von Triera czy Cronenberga, a “Vox Lux” jest dla mnie dowodem na to, że właśnie taką nieoczywistą, autorską drogą ten młody, arcy ciekawy reżyser decyduje się podążać.

PRZEDSZKOLANKA
polska premiera: 29.03.2019
reż. Sara Colangelo

moja ocena: 6/10

Dwie “Przedszkolanki” – oryginalna niedawnego laureata Złotego Niedźwiedzia Nadava Lapida i ta najnowsza, Sundance’owa, w której autentycznym blaskiem najjaśniejszej z gwiazd świeci wielka kreacja Maggie Gyllenhaal. Ta pierwsza trudniejsza w odbiorze, dużo bardziej niepokojąca w tonie narracji, podskórny niemalże thriller psychologiczny. Tyleż o desperackiej próbie ratunku przed trywialnością świata czystego, dziecięcego talentu i dziewiczej wrażliwości, ileż szkicowanie czasem wręcz dwuznacznej relacji dorosłej kobiety i małego chłopca. U Colangelo uwaga skupia się całkowicie na granej przez Gyllenhaal Lisie, zaś ambiwalencja jej relacji z młodym podopiecznym wynika z motywacji samej bohaterki, która biorąc sobie za cel nachalną ochronę jego naturalnego talentu, ukrywa tak naprawdę brak własnego. Jej artystyczne aspiracje nie korespondują z nudnym życiem zwyczajnej mieszczki, obsesyjnie pragnącej czegoś większego, bardziej prawdziwego i metafizycznego we własnym życiu. Pasożytowanie na wrażliwości kilkuletniego dziecka staje się więc tu niczym więcej jak objawem pospolitego narcyzmu. A mimo to w postawie Lisy i jej tęsknocie za pięknem, pomimo bezwzględnego demaskatorstwa jej egoistycznych przecież intencji, kryje się coś szczerego i bardzo ludzkiego. W budowaniu wielopiętrowej historii tej właśnie bohaterki pomaga liryczna narracja, sytuująca się gdzieś pomiędzy “Patersonem” Jarmuscha a demitologizującym klasę średnią tonem Solondza. Paradoksalnie “Przedszkolankę” w wersji Colangelo – mniej autorską i wyrazistą niż ta pierwotna Lapida, za to zbudowaną na wielkiej, amerykańskiej spuściźnie wyrazistych kobiecych ról i typowej, indie wrażliwości – oglądało mi się po prostu lepiej.